سهم به معنی هر قسمت از سرمایه شرکتهای سهامی است، هر فردی با خرید یک سهم از شرکت سهامی در آن شرکت مشارکت، تعهد و منفعت داشته باشد. اما این هرگز به این معنی نیست که میتواند برای داشتن سهم خود نسبت به شرکت ادعای مالکیت داشته باشد. سهام دار با خرید سهم تنها صاحب حق و حقوقی از جمله استفاده از منافع شرکت و حق رای است.
انواع سهم و سهام در بازار بورس
سهامهایی که در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرند در سه دسته سهام با نام و بی نام، رفتار سهام، ماهیت سهام بررسی میشوند. که در این قسمت از بورسیکا به توضیح و معرفی هر یک میپردازیم.
- سهام با نام و سهام بی نام: در سهام با نام اسم شخصی که سهام را خریدهاست بر روی برگ سهام نوشته شدهاست. سهام با نام هرگز شرایط فروش ندارد و تنها به وسیله معاوضه میتوان آن را نقل و انتقال کرد. در سهام بینام هر فردی میتواند سهام را خرید و فروش کند. زیرا سهامهای بینام در وجه حامل هستند. تمام سهامهایی که در بازار بورس معامله میشوند در دسته سهامهای با نام محسوب میشوند.
- از منظر رفتار سهم: از منظر رفتار سهام حاضر در بورس سهامها در دو دسته سهام ارزشی و سهام رشدی جای میگیرند. سهام ارزشی: سهامی که سود نقدی خوبی بدهد و از نظر بنیادی ارزشمند باشد و به عبارتی سهام ایمن باشند در دسته سهام ارزشی قرار میگیرند. سهام رشدی: سهامهایی که با ترکیب تحلیل بنیادی و تکنیکال سود خوبی دارند و پتانسیل رشد اینگونه از سهامها بالا است.
- ماهیت سهام: سهامها از نظر ماهیت در دو دسته سهام عادی و سهام ممتاز قرار میگیرند. هر دوی این سهامها در بسیاری از کشورهای جهان رایج است و داد و ستد میشود. جمع شونده، غیر جمع شونده، حق رای مضاعف، و.. از انواع سهامهای ممتاز است. سهامهای ممتاز در شرکتهای حاضر در بورس منتشر نمیشوند.
سهام عادی یک ورق برگ بهادار است. هر فردی با خرید این ورق برگ در سهم شرکت شریک میشود. اما سهام عادی دارای ویژگیهایی است که این ویژگیها عبارتند از:
- افرادی که دارای سهام عادی هستند حتی در ازای یک سهم برای خود حق رای دارند. همچنین سرمایه گذارانی که سهام بیشتری دارند که به عبارتی از سهامداران عمده هستند برای اعمال خواستههای خود قدرت بیشتری دارند.
- سود نقدی مصوب مجامع به افرادی که سهام عادی تعلق میگیرد.
- اولویت افزایش سرمایه: در زمانی که شرکت سهامی از محل آورنده نقدی اقدام به افزایش سرمایه میکند. در این فرآیند اولویت تنها با کسانی است که در مجمع حضور داشتهاند.
- نقدشوندگی بالا: سهام شرکتهایی که در بورس پذیرفته شدهاند به راحتی در کمترین زمان خرید و فروش میشوند.
- مسئولیت محدود: شما با خرید سهام یک شرکت مسئولیتی در قبال بدهیهای شرکت ندارید. این به این معنا است که سرمایه شما هرگز در معرض خطر قرار نمیگیرد.
- سود بالا: اگر افراد با آگاهی و آموزش وارد این بازار شوند سود بسیار خوبی از این بازار بدست میآورند که این سود از سود سپردههای بانکی بسیار بیشتر است.
تشخیص سهمهای ارزشمند
- قیمت پایین تر نسبت به درآمد: ارزش نسبی سهام با P/E نشان داده میشود. P/E هر شرکت سهامی منحصر به فرد است. بیشتر بودن این نسبت نشان دهنده بالاتر بودن قیمت سهام به سود است. P/E که پایین باشد نشان میدهد که یک فرصت خوب برای خرید پیش روی شما است. اما فراموش نکنید پایین بودن قیمت آن بی دلیل نیست.
- عملکرد پایین شرکت: قیمت پایین سهم یک شرکت در برابر شرکتهای مشابه خود نشان دهنده عملکرد پایین شرکت است. عملکرد پایین شرکت میتواند چند دلیل داشته باشد. به عنوان مثال توجه تحلیلگران سهم به یک فاکتور مالی خاص! تاثیر این اتفاق روی سرمایه گذاری فروش بیش از حد سهم و به دنبال افت شدید قیمت است. سرمایه گذاران بزرگ برای بی ارزش کردن یک سهم قیمت ان را پایین میآورند. شما برای تشخیص ارزشمندی یک سهم باید گذشته قیمت یک سهم، مقایسه سهم با دیگر سهم ها، مقایسه سهم با شاخص بورس را به کمک غربالگرها ورد بررسی قرار دهید.
- نسبت رشدی پایین: نسبت P/E بسیار پایین تر از نسبت PGE است. PGE نسبت دقیق تری را ارائه میدهد. اگر تصمیم به تحلیل یک سهم برای تشخیص ارزشمند بودن آن گرفتید P/E را به نرخ رشد درآمد تقسیم کنید. نسبت کمتر از 1 نشان دهنده فرصتهای رشدی آینده سهام است.
- سود تقسیم بالا: با کاهش قیمت سهام شرکت سود سهام بیشتری به نسبت رقبای خود میدهد. با استفاده از غربالگر یک سهم به کمک سود تقسیمی به راحتی میتوانید سهم ارزشمند را شناسایی کنید.
- پایین بودن ارزش بازار به ارزش دفتری: پایین بودن ارزش بازار به ارزش دفتری نشان دهنده وضعیت خوب یک سهام است.
- جریان نقدی آزاد: به نقدینگی که بعد از محاسبه مخارج کسب و کار بدست میآید جریان نقدی آزاد میگویند. سهمی که با قیمت پایین عرضه میشود یک گزینه عالی برای جریان نقدی آزاد است.
6 روش برای تشخیص سهمهای ارزشمند را به شما معرفی کردیم. اما فراموش نکنید برای اینکه سهم ارزشمندی را تشخیص دهید معیار مشخص و ثابتی وجود ندارد. هرگز به دنبال این نباشید که سیگنال یا اندازه گیری را پیدا کنید که به شما این اطمینان را دهد که سرمایه گذاری پر سود است یا خیر!
ابزار تشخیص سهام ارزشمند
ابزارهایی برای تشخیص و پید کردن ایدههای سرمایه گذاری وجود دارد که شما به کمک آنها میتوانید سهامهای ارزشمند را تشخیص دهید. این ابزارها به صورت آنلاین هستند.
غربالگر گوگل و غربالگر یاهو از ابزاهای تشخیص سهام ارزشمند هستند. علاوه بر این شما با داشتن یک حساب در کارگزاریها امکان استفاده از غربالهای آن را دارید. این ابزارها معیارهای مالی چند شرکت را آنالیز میکنند و با توجه به داده هایی که شما معرفی کرده اید و ایده هایی به شما معرفی میکنند.
مزایای سهم و سهام در بورس
- اقتصاد رو به رشد: وقتی که اقتصاد رشد میکند به تبع آن شرکتها درآمدشان افزایش مییابد. رشد اقتصادی شغل جدید ایجاد میکند به تبع شغا جدید درآمد جدید ایجاد میشود و این امر فروش بیشتر در شرکتها را به همراه دارد. با بالا رفتن حقوق افراد توانایی آنها برای خرید افزایش پیدا میکند و این امر درامد بیشتری به صندوقها وارد میکند.
- رشد با تورم: در کشورمان ما همیشه شاهد تورم هستیم. در طی چند سال سود سهامها بسیار بیشتر از نرخ تورم میشود. به عبارتی شما با خرید سهام از تورم جلو میافتید. در طی زمان ارزش دارایی و سرمایه شما بخاطر تورم کم نمیشود. البته فراموش نکنید برای رسیدن به چنین سودهایی در بازار بورس به آموزش و تجربه کافی نیاز دارید و در زمانهای مناسب اقدام به خرید کنید نه در سقف قیمت یک سهام!
- یادگیری آسان: کار با بورس و یادگیری آن یک فرآیند بسیار ساده و آسان است و در طی مدت زمان کوتاهی میتوانید آن را یاد بگیرید. شما با ثبت نام در یک کارگذاری و دریافت کد بورسی میتوانید در بازار بورس اقدام به خرید و فروش کنید.
- روشهای مختلف کسب درآمدی: در بازار بورس افراد هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت میتوانند سود کسب کنند. تمام سرمایه گذاران بازار بورس به دنبال این هستند تا در قیمت پایین خرید خود را انجام دهند و در قیمت بالا بفروشند. تریدرها در این بازار در کوتاه مدت میتوانند سود خوبی بدست آورند. همچنین هولدرها میتوانند در طی یک مدت زمان طولانی به سود دلخواه خود از سهام میرسند.
- خرید و فروش آسان: در بازار بورس شما هر زمان که بخواهید میتوانید سهام مورد نظر خود را خریداری کنید و آن را بفروشید. نقدشوندگی در بازار بورس بالا است.
معایب سهم و سهام در بورس
- ریسک بالا: در بازار بورس برخی از اتفاقات در کنترل شما نیستند مثل زمانی که بازار بر خلاف پیش بینی شما پیش میرود. یا زمانی که یک رویداد سیاسی رخ میدهد. بازار بورس گرچه به شما سودهای خوبی میدهد و ممکن است سرمایه شما را چند برابر کند اما در پشت این سودها زیانها و ریسکهای زیادی وجود دارد. اگر تحمل پذیرش ریسک در بازار بورس را ندارید بهتر است وارد این بازار نشوید.
- تقسیم سرمایه میان سهامداران: اگر در این بازار شما اقدام به خرید یک سهام از یک شرکت بکنید در صورتی که شرکت ورشکست شود دارایی شرکت با قیمت پایین ارائه میشود تا بدهیهای شرکت را تسویه کنند. اگر مبلغی بماند بعد از تسویه بدهی بین سهامداران تقسیم میشود. اگر در بازار این اتفاق رخ دهد ضرر زیادی به شما وارد میشود اما شما در ابتدا سعی کنید اقدام به خرید سهام از شرکتهایی کنید که بنیاد مناسبی دارند.
- زمان زیاد برای تحلیل: قبل از خرید یک سهم باید گزارشهای مالی شرکت را بخوانید، از تحولات شرکت مطلع شوید، بازار را مدام بررسی کنید، تا بتوانید یک سهام سودآور ا انتخاب کنید. انجام اینکارها زمان بر است.
- رفتار هیجانی: در این بازار امکان بروز رفتار هیجانی با توجه به با تغییر لحظهایی قیمت بسیار بالا است. برای فعالیت در این بازار باید بتوانید احساسات خود را کنترل کنید شاید اینکار کمی سخت باشد اما غیرممکن نیست.
دلایل وجود سهم و سهام در بورس
بازار بورس به شرکتها کمک میکند تا به منابع مورد نیاز خود در طی مدت زمان کوتاهی بدون اینکه بخواهند شریک پیدا کنند یا شرکتشان منحل شود دست پیدا کنند. اما بازار بورس چگونه این شرایط را برای شرکتها فراهم میکند؟ فرض کنید شما با سرمایهایی اقدام به راهاندازی یک شرکت میکنید و تجهیزات لازم و اولیه کار را تهیه میکنید به مرور شرکت گسترش پیدا میکند و به عملکرد مناسبی میرسد.
شما برای اینکه نخواهید وام بگیرید تصمیم به استفاده از سرمایه سرمایه گذاران و عموم مردم میکنید. در این حالت شرکت خود را به شرکت سهامی عام تبدیل میکنید(منظور از شرکتهای سهامی عام شرکتهایی است که قسمتی از سرمایه مورد نیاز آن از طریق عرضه سهام به افراد جامعه تامین میشود.
برای تاسیس شرکت سهامی عام به 5 میلیون سرمایه و 5 نفر سهامدار نیاز دارید. گاهی این امکان وجود دارد که شرکتهای سهامی خاص با وارد شدن به بازار بورس و رعایت یکسری شرایط تبدیل به شرکتهای سهامی عام شوند،در این شرایط شرکتهای سهامی خاص هم میتوانند به صورت عرضه اولیه در بورس وارد شوند) و سرمایه شرکت را به سهام تبدیل میکنید. بعد از مدتی شرکت شما وارد بازار بورس میشود و افراد میتوانند سهام شرکت شما را خریداری کنند.
سبد سهام در بورس به چه معنا است؟
مجموع سهامهایی که یک سرمایه گذار خریداری میکند سبدسهام نام دارد. پرتفو نام دیگر سبد سهام است. شما از طریق سبد سهام میتوانید ریسک سرمایه گذاری خود را در این بازار به حداقل برسانید؛ زیرا در سبد سهام سرمایه خود را بین چند سهام مختلف تقسیم میکنید. به عنوان مثال شما 40 میلیون وارد بازار بورس میکنید بجای خرید یک سهام چند سهام خریداری میکنید در این صورت شما یک سبد سرمایه گذاری تشکیل دادهاید.
افراد فعال در بورس به چند دسته تقسیم میشوند؟
از نظر معامله گری افرادی که در بازار بورس فعالیت میکنند در سه دسته جای میگیرند.
- افرادی که نوسان گیری میکنند: این دسته از افراد بسیار ریسک پذیر هستند و برای انجام معاملههای زیاد آماده هستند. برای بدست اوردن سود کوتاه مدت به مقدار 5 الی 20 درصدی مبلغ زیادی را برای سرمایه گذاری یک سهم سرمایه گذاری میکنند.
- افراد ریسک گریز: افراد ریسک گریز به دنبال سود نقدی هستند. سرمایه گذاری این افراد در سهامی است که ریسک کمی دارد.
- سرمایه گذاران: افرادی سرمایه گذار تا حدی یک ریسک نرمال را میپذیرند
دراین مقاله از بورسیکا به معرفی سهام، انواع سهام، تشخیص سهام ارزشمند،مزایا و معایب سهام پرداختیم. سرمایه گذاری در این بازار علاوه بر اینکه سودهای خوبی به شما میدهد ممکن است شما را وارد ضررهای سنگینی کند. سرمایه گذاری در این بازار با ریسک همراه است اما شما با شناخت روش مدیریت ریسک میتوانید بازدهی بالایی از ریسک بازار بورس بدست آورید.
نظرات خود را با تیم بورسیکا و همراهان ما به اشتراک بگذارید. همچنین میتوانید با دنبال کردن صفحه اینستاگرام بورسیکا از آموزشهای دیگر این مجموعه نیز استفاده کنید.