یکی از مفاهیم اساسی و بنیادین در درک ارزهای دیجیتال، “عرضه کل” یا “Total Supply” است. برای تریدرها، سرمایهگذاران و تحلیلگران بازار کریپتو، آشنایی با مفهوم عرضه کل ارز دیجیتال میتواند نقش تعیینکنندهای در تصمیمگیریهای مالی ایفا کند. این مفهوم علاوه بر اینکه مبنای تحلیلهایی نظیر ارزشگذاری و تخمین قیمت آینده یک دارایی دیجیتال است، تأثیر مستقیمی نیز بر ساختار اقتصادی آن ارز دارد.
در این مقاله از سایت بورسیکا قصد داریم عرضه کل ارز دیجیتال را بهصورت جامع بررسی کنیم، تفاوت آن را با سایر مفاهیم مشابه توضیح دهیم و کاربردها و پیامدهای آن را در بازار ارزهای دیجیتال مورد تحلیل قرار دهیم.
عرضه کل چیست؟
عرضه کل به معنای تعداد کل کوینها یا توکنهایی است که تاکنون تولید شدهاند، به اضافه تمام کوینهایی که ممکن است در آینده منتشر شوند. در برخی پروژهها این عدد ثابت و محدود است، مانند بیتکوین که سقف عرضهاش ۲۱ میلیون واحد است. در حالی که در برخی پروژهها عرضه میتواند بینهایت یا قابل تنظیم باشد.
عرضه کل ممکن است شامل کوینهایی باشد که هنوز در گردش نیستند ولی در آینده آزاد میشوند. این عرضه، در کنار عرضه در گردش و حداکثر عرضه، یکی از اجزای اصلی تحلیل فاندامنتال به شمار میرود و میتواند مسیر توسعه و رشد یک ارز را مشخص کند.
تفاوت عرضه کل، عرضه در گردش و حداکثر عرضه
برای درک بهتر عرضه کل، باید آن را از دو مفهوم دیگر تفکیک کنیم:
- عرضه در گردش (Circulating Supply): تعداد کوینهایی که در حال حاضر در بازار وجود دارد و مردم میتوانند با آن معامله کنند. این کوینها در کیف پول کاربران، صرافیها و پروژهها قرار دارند و بخش فعال بازار را تشکیل میدهند.
- حداکثر عرضه (Max Supply): بیشترین تعداد کوینهایی که هرگز از آن بیشتر تولید نخواهند شد. این مقدار در وایتپیپر پروژه یا کد بلاکچین مشخص میشود.
در واقع، عرضه کل میتواند عددی بین عرضه در گردش و حداکثر عرضه باشد. برای مثال، پروژهای ممکن است حداکثر عرضهاش ۱ میلیارد باشد، اما در حال حاضر تنها ۷۰۰ میلیون توکن تولید و ۶۰۰ میلیون آن در گردش باشد. در این صورت:
- عرضه در گردش: ۶۰۰ میلیون
- عرضه کل: ۷۰۰ میلیون
- حداکثر عرضه: ۱ میلیارد
چرا عرضه کل مهم است؟
درک عرضه کل اهمیت زیادی برای سرمایهگذاران دارد، زیرا:
- تعیین ارزش بازار (Market Cap): ارزش بازار برابر است با عرضه در گردش ضرب در قیمت هر واحد. دانستن عرضه کل میتواند به تخمین آینده این ارزش کمک کند. اگر بدانیم چه میزان دیگر از کوینها در راه است، میتوانیم سناریوهای مختلف قیمتی را پیشبینی کنیم.
- برآورد تورم یا کاهش ارزش: اگر عرضه کل بالا و نامحدود باشد، ممکن است ارزش هر واحد کاهش یابد، بهخصوص اگر تقاضا متناسب با عرضه رشد نکند. پروژههایی که از سیاست پولی ضدتورمی بهره میبرند، ممکن است برای سرمایهگذاری بلندمدت مناسبتر باشند.
- تحلیل اقتصادی پروژه: عرضه کل اطلاعات مهمی درباره نحوه توزیع توکنها، سیاستهای پولی پروژه و انگیزه تیم توسعه میدهد. اگر درصد بالایی از عرضه در اختیار تیم توسعهدهنده باشد، ممکن است موجب نگرانی سرمایهگذاران شود.
ارتباط عرضه کل با قیمت ارز دیجیتال
یکی از اشتباهات رایج این است که فکر کنیم فقط قیمت یک ارز مهم است، در حالی که میزان عرضه کل به همان اندازه مهم است. مثلاً:
- اگر یک کوین قیمتش ۱۰ دلار باشد و عرضهاش ۱ میلیارد واحد، ارزش بازار آن ۱۰ میلیارد دلار است.
- اما اگر کوینی دیگر ۱۰۰ دلار قیمت داشته باشد ولی عرضهاش فقط ۱۰ میلیون باشد، ارزش بازار آن تنها ۱ میلیارد دلار است.
در نتیجه، نباید صرفاً به قیمت نگاه کرد، بلکه باید عرضه کل و در گردش را نیز در نظر گرفت. بسیاری از پروژهها با قیمت پایین و عرضه بسیار بالا، تنها ظاهر جذابی دارند، اما از نظر اقتصادی ارزش افزوده خاصی ایجاد نمیکنند.
عرضه کل در پروژههای مختلف
برخی پروژهها با عرضه محدود کار میکنند. مثلاً:
- بیتکوین (Bitcoin): سقف عرضه ۲۱ میلیون بیت کوین که با کاهش پاداش ماینرها (هاوینگ) بهمرور وارد بازار میشود.
- لایتکوین (Litecoin): سقف عرضه ۸۴ میلیون با الگوریتمی مشابه بیتکوین
- کاردانو (Cardano): حدود ۴۵ میلیارد که بخشی از آن بهمرور آزاد میشود.
در حالی که برخی دیگر مانند:
- اتریوم (Ethereum): عرضه محدود ندارد و همچنان کوینهای جدید از طریق اعتبارسنجی شبکه آزاد میشود.
- دوجکوین (Dogecoin): بدون سقف عرضه، که باعث میشود تورم مداوم داشته باشد.
این تفاوتها باعث میشود نوع نگاه سرمایهگذاران به هر پروژه متفاوت باشد.
کاربردهای عرضه کل در ترید و سرمایهگذاری
- تحلیل بنیادی: بررسی عرضه کل در کنار تیم پروژه، کاربردها، نقشه راه و سایر پارامترها برای تحلیل فاندامنتال ترید ضروری است. پروژههایی با مدل عرضه شفاف و مشخص، معمولا اعتماد بیشتری جلب میکنند.
- شناسایی پروژههای تورمی یا ضدتورمی: پروژههایی با عرضه محدود معمولاً خاصیت ضدتورمی دارند و برای نگهداری بلندمدت مناسبترند. در مقابل، پروژههایی با عرضه نامحدود نیازمند رشد شدید تقاضا هستند تا ارزش خود را حفظ کنند.
- مدیریت ریسک: درک اینکه چه میزان از توکنها هنوز وارد بازار نشدهاند میتواند به شما در تصمیمگیری بهتر برای زمان ورود یا خروج کمک کند. ورود توکنهای جدید به بازار ممکن است باعث کاهش قیمت شود.
معایب عدم شفافیت در عرضه کل
اگر پروژهای اطلاعات دقیقی درباره عرضه کل ارائه ندهد، ممکن است:
- توسعهدهندگان در آینده کوینهای جدید تولید کرده و ارزش کوینهای موجود را کاهش دهند.
- کاربران اعتماد خود را به پروژه از دست بدهند.
- سرمایهگذاران نتوانند تحلیل دقیقی از آینده اقتصادی پروژه ارائه دهند.
در نتیجه، شفافیت در عرضه یکی از معیارهای مهم برای سنجش اعتبار یک پروژه کریپتویی است. بهتر است همواره پروژههایی انتخاب شوند که اطلاعات عرضه خود را بهصورت عمومی و از منابع معتبر اعلام میکنند.
ابزارهای بررسی عرضه کل
برای مشاهده و بررسی دقیق عرضه کل، میتوان از وبسایتهایی نظیر:
- CoinMarketCap: اطلاعات جامع درباره قیمت، عرضه در گردش، عرضه کل و ارزش بازار.
- CoinGecko: تحلیلهای دقیق فاندامنتال با قابلیت مقایسه پروژهها.
- Messari: پلتفرمی حرفهای با دادههای عمیق تحلیلی درباره پروژههای بلاکچینی.
همچنین بسیاری از پروژهها اطلاعات عرضه خود را در وایتپیپر یا بخش Tokenomics منتشر میکنند.
نقش عرضه کل در اقتصاد توکنها (Tokenomics)
در اقتصاد هر پروژه، طراحی دقیق عرضه و توزیع توکنها نقش اساسی دارد. برخی پروژهها درصدی از عرضه را برای تیم، مشاوران، مشارکتکنندگان اولیه، ایردراپ و استیکینگ کنار میگذارند. نحوه قفلگشایی (Vesting) این توکنها نیز میتواند بر فشار فروش و رفتار بازار تأثیرگذار باشد.
برای مثال:
- اگر ۳۰٪ از عرضه در اختیار تیم باشد و این توکنها طی یک سال آزاد شوند، احتمال فشار فروش بالا خواهد بود.
- اما اگر آزادسازی بهصورت ۴ ساله و تدریجی باشد، نگرانیها کاهش مییابد.
جمعبندی
عرضه کل ارز دیجیتال یکی از فاکتورهای کلیدی در تحلیل و ارزیابی یک پروژه بلاکچینی است. شناخت این مفهوم میتواند به تریدرها کمک کند تا تصمیمات بهتری در خرید، فروش و نگهداری داراییهای دیجیتال خود بگیرند. همواره در کنار قیمت، به عرضه کل، عرضه در گردش و حداکثر عرضه دقت کنید تا تصویری جامع از ارزش واقعی یک دارایی بهدست آورید. پروژههایی با عرضه شفاف، سقف مشخص و برنامه توزیع منطقی، معمولاً از اعتبار و ثبات بیشتری در بلندمدت برخوردارند.